කැතිපනය-
කැති මන්නා පසුව කැතිමන වී කැතිපනය සෑදුනු බව පැවසේ. තවත් පුරාවෘත්ත වල සඳහන් වන්නේ කැති පන්නා යන්න කැතිපනය වූ බවයි. කෙසේ හෝ මෙම ප්‍රදේශ වල ජීවත් වන පිරිස අසන්න රට වල වලින් පැමිණි අය බව ඉතිහාසයේ සඳහන් වේ. එම රට වල නිරන්තරයෙන් ඇති වන නියං වැනි දුර්භීක්ෂ නිසාද, කැරළි කෝලහාල නිසාද කුඩා ඔරු සාදාගෙන මෙරට උතුරු ප්‍රදේශ වලට සේන්දු වූ බව ඉතිහාසයේ සඳහන් වේ. මෙරට සාරවත් බව හා සාමකාමී බව දුටු ඔවුන් කැති මන්නා පහර දී එම ප්‍ර දේශ වල ජීවත් වූ සමාකාමී ජනයා කපා කොටා මරා දමා තම භූමී ප්‍රදේශ පුළුල් කරගෙන ඇත. ඔවුන් එම ක්‍රමය අදටත් භාවිතා කරති. අත දරුවන්,ගැබිනි මව්වරුන් මෙන්ම පූජකයින් පවා සහාසික ලෙස කපාකොටා මරා දැමීම සිදු කරති. එවැනි ක්‍රියා වලට සහභාගී වන්නන් වීරයින් ලෙස ඔවුන් විසින් සළකනු ලබති.නටබුන්පුරය-
කැතිපනයේ ජනයා මෙම ප්‍රදේශ වල විසූ සාමකාමී ජනයා කපාකොටා ඝාතනය කල බවත් එහි ඉදි කර තිබූ පාසල්, රෝහල් වැනි ගොඩනැගිළි ගිනිබත් කළ බවත් ඉතිහාසයේ සඳහන් වේ. ඉතිරි වූ ජනයා බියෙන් දකුනු ප්‍ර දේශ වලට සංක්‍රමණය විය. එම පැරණි ගොඩනැගිළි වල නටබුන් පමණක් එහි ඇත.පැරනි නටබුන් ඉතිරව තිබූ නිසා පසුකාලීනව කැතිපන ජනයාට එම ප්‍රෙද් ශලට අයතිවාසිකම් කීමට නොහැකි විය.සම්පූර්ණයෙන් විනාශ කළ ප්‍ර දේශ පසු කාලීනව තම නිජබිම් යයි කියන්නට පටත්ගත්හ.පිටසක්වල -
කොහෙන්දෝ කඩාපාත් වෙච්ච ජාතියක් රටේ මධ්‍ය ප්‍රදේශයේ ජීවත් වෙයි. රවේ හදවත බඳු මධ්‍ය ප්‍රදේශය සියළු ජල ප්‍රභව වල ආරම්භක ස්ථාන වේ. එම සියළු ජල ප්‍රභවයන් විනාශ කොට පහළ ප්‍රදේශ වල වෙසෙන ජනයාට බීමට හා කෘෂිකර්මාන්තයට අවශ්‍ය ගංඟා හා වැව් ක්‍රමක්‍රමයෙන් හින්දවා ඔවුන් විනාශ කර එම ප්‍ර දේශආ ක්‍රමණය කිරීම ඔවුන්ගේ අරමුණයි.එහි කැලෑ ඉවක් බවක් නැතිව එළි කර වගා කරමින් ඉතා සූක්ෂම ආකාරයෙන් එම කටයුත්ත සිදු කරමින් තිබේ.මේ සඳහා උපදෙස් පරසතුරන්ගෙන් ලැබේ.කවලම්පුරය -
පරසතුරන් රට අල්ලා ගැනීමට මේ ප්‍රදේශයෙන් රටට ඇතුළු වූ බවත් රට පාවා දෙන්නන් සියළු දෙනා තම කාර්ය සඳහා එම ප්‍රදේශයට රොක් වූ බවටත්, පිරිමින් පාවාදෙන කාර්ය සිදු කරන අතර ගෑනු පරසතුරන්ට දාවදරුවන් බිහිකළ බවටත් . එම නිසා කවලම්පුර නොහොත් අවලම්පුර ලෙස නම ලැබුනු බවටත් සඳහන් වේ.පරසතුරන් මෙය උච්චාරණය කරනුයේ ක්වලොම්පුර ලෙසය.
මෙම කවලම් වූ අවලම් ජනයා හඳුනා ගැනීම අපහසු නැත. ඔවුන්ට මෙරට ආවේනික ගති පැවතුම් හුරු නැත.කෑම බීම ඇඳුම් පැලඳුම් වලින් පරසතුරන් ආදර්ශයට ගෙන ඇති බව දක්නට ඇත.කතාවේදී පරවචන අතරමැදට දෑමීම සිරිතකි.ස්වභාෂාව කථා කිරීමට හුරු නැතුවා සේ කථා කරයි.කය වෙහෙසා වැඩ කිරීමට කැමති නැත.දේශීය දේ අගය නොකරයි. තව කියවන්න >
මරුමුස්පත්තුව-
මරුමුස් ආගම අදහන ජනයා මෙහි ජීවත් වන බැවින් මෙම නම ලැබී තිබේ.මොවුන් රටවල් (හීන්නූලේ) අල්ලාගැනීමට රුසියෝ වෙති.පිටතින් ද සහාය ලබාගෙන මෙහි සිට මෙරට ද අල්ලා ගැනීමට ඔවුන් ක්‍රියා කරගෙන යයි.මේ සඳහා ඔවුන් පහත අරමුණු කරා වේගයෙන් ලං වෙමින් තිබේ- රටේ ආර්ථිකය සියතට ගැනීම
- රටේ නීතිය මෙහෙවන මර්මස්ථාන අල්ලා ගැනීම
- දේශපාලනයේ තීරණාත්මක සාධකයක් වීම තව කියවන්න>
අංගුත්තර -
කාටවත් බිය නොවෙමු එඩිතරව පපුව දෙමු යන තේමාව ඉදිරියට ගෙන වාහසි බස් දොඩන අංගුත්තරයින් පිරිසක් මෙම ප්‍රදේශයේ ජීවත් වේ. ඔවුන් එඩිතර වන්නේ තම තමන්ගේ එකාලා අතර ඇන කොටා ගැනීම් වලට බව පැහැදිළිය.සොත්තිතොට -
සරම් කැහිපට ගහගෙන රන්ඩු වෙන පිරිමින්, කෙහිවලු පටලාගෙන රන්ඩුවෙන, කුණුහරුප කියාගන්නා ගැහැණුන් මෙම කාෂ්ඨක වෙච්ච ප්‍රදේශයේ ජීවත් වෙති.